دوره نوجوانی و بلوغ ، به سنین بین ۱۲ تا ۱۸ سالگی اطلاق می شود که از مهمترین و حساس ترین دوره های زندگی انسان به شمار می رود. در این دوره تغییراتی در جسم و روان نوجوان رخ می دهد که هرکدام به نوعی بر او اثر می گذارد . گاهی این تغییرات ، شخصیت و منش او را به کلی دگرگون می سازد . از این رو شناخت جنبه های مهم روانی ، عقلانی ، جسمانی و اخلاقی نوجوان ، این توانایی را به او و اطرافیانش می دهد تا شیوه صحیح برخورد با تغییرات جسمی و روحی دوره نوجوانی را بدانند. این آگاهی از بروز ناسازگاری‌های خاص این دوران جلوگیری می کند.
وی در مرز بین این دو مرحله یعنی کودکی و بزرگسالی قرار دارد و با انتظارات خاص هر دو دوره روبرو است . اگر کاری کودکانه کند ، او را ملامت می کنند که بزرگ شده و این کار در شأن او نیست ، از سوی دیگر نیز در زمره بزرگسالان محسوب نمی شود نوجوان مجبور است یک جا بار هر دو را بر دوش بکشد ، زیرا متعلق به هر دو دوره است.
استنلی هال دوره نوجوانی را دوره طوفان و فشار(به معنای احساسات متناقض، تحریک فیزیولوژیکی و عواطف پرتنش) و همچنین تولد دوباره (به معنای ظاهرشدن ویژگی های متمدن انسانی با روش تربیتی درست والدین) می داند.
ازجمله تغییرات دوران نوجوانی:
– نیاز به هویت و تعلق داشتن به گروهی دیگر
– گرایش به جنس مخالف (نگران نباشید ، دوباره برمیگردند)
– دوستان محدودتر و صمیمیت بیشتر با افراد
– دچار سرخوردگی شدن توسط فشارهای خانواده یا طرد شدن توسط همسالان(راهکارش گوش دادن فعالانه ، کمک ازمشاوره و تحت فشار قرار ندادن و پند و اندرز ندادن همیشگی ست)
– کمترتحت نفوذ والدین اند ،خیلی در چارچوب قرار نمیگیرند ، مثلا خیلی در مهمانی ها شرکت نمیکنند(باید سعی کنیم مهمانی هایی ترتیب دهیم که همسالان او نیز حضور داشته باشند یا از بازی های گروهی استفاده کنیم) و بیشتر تحت تاثیر گروههای مختلف اند که سرنوشت ساز نیز هست (داشتن دوستان متعدد از نیازهای نوجوان است و طبیعی ست ولی باید با نظارت باشد).
– اگر بیشتر وقت‌ها غار تنهاییش را ترجیح میدهد به او فرصت دهید چون می خواهد خودش را کشف کند.
-به دنبال استقلال اند (مثلا استقلال در نوع پوشش و لباس ، دوست دارند شبیه همسن و سال‌هایشان باشند از زورگویی و قانون گذاری اجتناب کنیم چون خشم میگیرند)
– احتمال افت تحصیلی وجود دارد(حساس نباشیم چون دوباره برمیگردند).
– شاید فکر کنیم تنبل شده، وقفه در همکاری موضوعی شایع است ولی طبیعیه، شاید فکر کنیم کاری نمیکند و خروجی ندارد ولی فکرش درگیره و مشغله هایش زیاد است(روابط با جنس مخالف ،کتاب جدید ، فیلم جدید ، هویت ، رشته ، شغل ، دوست جدید).
– تنها یک دوره از زندگی هست که در آن رفتار پرخاشگرانه طبیعی ست که آن دوره هم اوایل نوجوانی ست.اولین و مهمترین تغییر هیجانی بروز خشم در نوجوانی ست.
* در دوره نوجوانی مقداری گوشه گیری، کم صحبتی، عصبانیت، ناراحتی، لجبازی، مشکلات جنسی و داشتن دوستان متفاوت طبیعی است؛ اما نشانه‌هایی وجود دارد که با دیدن آن‌ها به مدت بیش از 2 ماه بهتر است به همراه او به مشاوره نوجوان مراجعه کنید:
خودزنی، لکنت زبان، دروغگویی‌های متعدد، افت تحصیلی شدید و مشکلات در مدرسه، مشکلات ارتباطی با همسالان، داشتن دوستانی با ویژگی اخلاقی آسیب‌زا، شکست عشقی، مشکلات جنسی، نارضایتی بدنی، اعتماد به نفس به شدت پایین، پرخاشگری، آسیب به افراد خانواده یا دوستان، مشکلات خواب و اشتها،مصرف مواد مخدر، رفتارهای وسواسی و داشتن افکار خودکشی.
ثبت ديدگاه